De Blauwe Papaver

Vaak gestelde vragen (FAQ)

Vragen over Tibetaanse geneeskunde

Wat is Tibetaanse geneeskunde eigenlijk, en hoe werkt het?

Tibetaanse geneeskunde is eeuwen geleden ontstaan, op het dak van de wereld: het is de traditionele geneeskunde van de Himalaya. Deze alternatieve wetenschap is ontstaan uit een samensmelting van Indische, Chinese én Griekse medische kennis, en is doordrongen van boeddhistische wijsheid en mededogen. Deze alternatieve wetenschap benadert gezondheid als een zoektocht naar harmonie tussen de energieën in ons lichaam en bewustzijn. Het belangrijkste naslagwerk van Tibetaanse geneeskunde, de “Vier Tantras” (samengesteld in de 12de eeuw n.Chr.), leert ons dat er drie grote energieën actief zijn in ons lichaam: lung (wind, bewegingsenergie), tripa (vuur, warmte-energie) en béken (aarde en water, koude-energie). In grote lijnen beheerst lung ons bewustzijn, de ademhaling en het zenuwstelsel, tripa het bloed en de spijsvertering, en béken het nierstelsel, de hormonen en lymfeklieren. Een teveel, tekort of verstoring van deze dynamiek door ongepaste voeding, levensstijl, seizoenale en emotionele invloeden ervaren we als lijden en ziekte. Het doel van Tibetaanse geneeskunde is het herstellen van deze balans. Dit klinkt misschien simplistisch en achterhaald… maar dit kan niet zomaar letterlijk geïnterpreteerd en oppervlakkig bekritiseerd worden vanuit een westers perspectief! Deze basistheorie is namelijk zeer gedetailleerd en met nuance uitgewerkt in Tibetaanse geneeskunde, is op waarneming gebaseerd, en verklaart een hele boel dingen vanuit een totaal ander perspectief.

Tibetaanse dokters of “amchi” staan bekend om hun diepgaande diagnose op basis van o.a. de polsslag en urine, waarmee ze opsporen waar dit evenwicht verloren is gegaan. Het evenwicht herstellen gebeurt in overeenstemming met het natuurlijke lichaamstype van de cliënt, door een combinatie van voedings- en levensstijladvies, kruiden en therapieën. Tibetaanse geneeskunde gaat dus op een holistische manier te werk, en brengt u opnieuw in evenwicht: in harmonie met uw natuur!

Is de effectiviteit van Tibetaanse geneeskunde wetenschappelijk bewezen?

Tibetaanse geneeskunde is gebaseerd op een steeds evoluerende kennis van het menselijk organisme, van diagnose- en behandelingstechnieken en van de helende werking van planten. De zeer uitgebreide en gestaag groeiende medische literatuur (met meer dan 2.000 teksten, alleen al in het Tibetaans!) en de praktische ervaringen die worden doorgegeven van generatie op generatie staan garant voor de werking van Tibetaanse geneeskunde. Het is niet voor niets dat dit systeem zich succesvol verspreid heeft naar Tibet’s buurlanden, en dat het nog steeds toeneemt in populariteit in Oost en West. Tibetaanse geneeskunde heeft zich lang bijna volledig onafhankelijk van het Westen ontwikkeld, wat met zich meebrengt dat de effectiviteit van het merendeel van de gebruikte kruiden en therapieën (nog) niet werd bevestigd door moderne wetenschappelijke studies. Toch werden er reeds een 40-tal klinische studies gepubliceerd in Westerse talen (Reuter et al. 2013), en meer dan 200 gerandomiseerde onderzoeken met controlegroep uitgevoerd in China (Luo et al. 2015). Recent verkennend onderzoek concentreert zich op de behandeling van zware ziektes zoals kanker (Bauer-Wu et al. 2014) en dementie (Wu et al. 2016). De best onderzochte Tibetaanse kruidenformule wordt verkocht in Nederland als PADMA Basic, voor een goede bloedcirculatie (tegen aderverkalking) en immuniteit. Zie PADMA’s publicatielijst voor een overzicht van hun klinisch en experimenteel onderzoek.

Is Tibetaanse geneeskunde niet enkel voor Tibetanen geschikt?

Neen. “Tibetaanse geneeskunde” in het Tibetaans is “Sowa Rigpa”, letterlijk “de kennis of wetenschap der genezing”. Deze geneeskunst is weliswaar ontstaan in Tibet eeuwen geleden (en is ook gebaseerd op Indische en Chinese medische kennis!), maar heeft zich sindsdien ontwikkeld en verspreid naar China, Nepal, Bhutan, India, Mongolië en Rusland. In deze landen wordt Sowa Rigpa al zeer lang beoefend, en heeft het zich kunnen aanpassen aan de lokale omstandigheden en mensen. Dit is een duidelijke indicatie van de flexibiliteit en het succes van Tibetaanse geneeskunde. Veel van de kruiden die gebruikt worden in Tibetaanse geneeskunde kennen we trouwens als specerijen (bijv. gember, kruidnagel, muskaatnoot), of ze groeien ook in onze streken (zoals paardenbloem en weegbree).

Moet ik Boeddhist zijn om geholpen te kunnen worden door Tibetaanse geneeskunde?

Neen. Het klopt wel dat boeddhistische filosofie mee aan de basis ligt van Tibetaanse geneeskunde. Theoretisch gezien bouwt Tibetaanse geneeskunde op ideeën zoals de vergankelijkheid en verbondenheid van alle dingen, oorzaak-gevolg (karma), en vastklampen aan het ego en negatieve emoties als de oorsprong van alle lijden. Beoefenaars van Tibetaanse geneeskunde beschouwen het helpen van cliënten als een uiting van mededogen en vrijgevigheid, en dragen deze verdienste op voor het welzijn van alle levende wezens. Maar praktisch gezien werkt Tibetaanse geneeskunde niet door (bij)geloof, maar met het lichaam op een directe, fysiologische manier via aangepaste voeding, levensstijl, kruidenformules en externe therapieën. De bouwstenen van ons lichaam zijn namelijk juist hetzelfde voor boeddhisten en niet-boeddhisten.

Hoe verschilt Tibetaanse geneeskunde van de Chinese geneeskunde en van Ayurveda?

Ayurveda en Chinese geneeskunde zijn de grotere, oudere broers van Tibetaanse geneeskunde. Tibetaanse geneeskunde is sterk verwant aan Ayurveda, met belangrijke overeenkomsten zoals de leer van de vijf elementen, de natuurlijke lichaamstypes, en nog veel meer. Maar Chinese invloeden zijn ook duidelijk, met name in het polslezen, de medische astrologie en het gebruik van moxa (branden van kruidenkegeltjes). Toch heeft de Tibetaanse geneeskunde ook een aantal unieke kenmerken, zoals: (1) boeddhisme als filosofisch kader en bron van medische kennis, (2) de toevoeging van inheems Tibetaanse en sjamanistische elementen, (3) het gebruik van specifieke kruiden die groeien in Tibet en de Himalaya, en (4) sporen van invloeden uit de klassieke Griekse geneeskunde. Wat Tibetaanse geneeskunde net zo speciaal maakt, is de succesvolle integratie van al deze elementen in één coherent geheel. Dit zorgt voor een brede basiskennis, een grote flexibiliteit in de praktijk, en hopelijk een uitstekend resultaat voor uw gezondheid.

Zijn er nog andere beoefenaars van Tibetaanse geneeskunde in de buurt?

Zeer weinig. De Blauwe Papaver (officiële opening 1 juli 2017) is de eerste en tot nu toe de enige volwaardige praktijk voor Tibetaanse geneeskunde gevestigd in België. Er wonen enkele Tibetanen in ons land die de traditionele opleiding tot “amchi” gevolgd hebben, maar ze oefenen vaak andere beroepen uit omdat het wettelijk en economisch gezien niet makkelijk is om op dezelfde manier te werk te gaan als in Tibet, China of India. Sporadisch zijn er wel amchi op bezoek of doorreis die consultaties aanbieden (bv. Tulku Lobsang). In Nederland hebben Nel de Jong, Lobsang Tsultrim en Dorjee Tseten Bhutia verder nog een gevestigde praktijk. Tibetaanse geneeskunde is tot nog toe vrij zeldzaam in onze streken!

Vragen over onze praktijk

Waarom heet de praktijk “De Blauwe Papaver”?

Himalaya papavers (genus Meconopsis) zijn bloemplanten uit de Papaverfamilie die enkel wild voorkomen in de Himalaya regio en op het Tibetaanse plateau, en vaak op grote hoogte (3000-5000 m). De kenmerkende bloem van deze planten verraadt de verwantschap met de rode klaproos (Papaver rhoeas) uit onze streken. Een aantal soorten Himalaya papavers hebben prachtige grote, hemelsblauwe bloemen, de “blauwe papavers” (bijv. Meconopsis grandis). Deze zijn zeer gewild als sierplant bij gespecialiseerde tuiniers, maar erg moeilijk om te kweken buiten hun natuurlijke habitat. Maar deze plant (üpel ngönpo genoemd in het Tibetaans) heeft een nog veel interessantere toepassing, namelijk als ingrediënt in Tibetaanse kruidenformules. De blauwe papaver wordt gewaardeerd voor haar verkoelende eigenschappen, die als een tegengif werken voor de hitte van koorts en ontstekingen. Helaas is het gebruik van deze plant in de voeding (en dus ook als thee en voedingssupplement) bij wet verboden in België (maar niet in Nederland). Waarschijnlijk omdat deze plant “gevaarlijk” geacht wordt door haar verwantschap aan de slaapbol of opium papaver (Papaver somniferum) en de aanwezigheid van alkaloïden in zeer kleine hoeveelheden. Toch blijft De Blauwe Papaver een sterk symbool voor het unieke karakter van Tibetaanse geneeskunde, dat niet verloren gaat ook al worden een aantal traditionele ingrediënten niet meer gebruikt of vervangen door Europese kruiden. De blauwe kleur van de bloemblaadjes verwijst verder naar de Medicijnboeddha, het spirituele hart van Tibetaanse geneeskunde. De medicijnboeddha straalt aquamarijn blauw licht uit in alle richtingen om alle wezens te genezen en te bevrijden van lijden. De Medicijnboeddha vertegenwoordigt de (zelf)genezende capaciteit die in iedereen aanwezig is.

Hoe kan ik De Blauwe Papaver best bereiken?

Vanuit België
Volg de N79 richting Maastricht. Aan de brug in Vroenhoven, slaat u rechtsaf, en rijdt u de Muizenberg af tot in Kanne. Net voorbij de bakkerij gaat u rechts, om dan de Statiestraat (N619) te volgen. U rijdt zo de brug van Kanne over. Wanneer u de brug verlaat en op de rotonde komt, neemt u de tweede afslag, de Jekerstraat in. U rijdt onder de brug door en slaat naar links en dan opnieuw naar links: zo komt u in het Avergat. U rijdt 400 meter totdat u een kleine zijstraat rechts ziet: deze heet nog steeds Avergat, en daar bevindt zich nummer 60. Het tweede witte huis, met een zachtgroene deur, is waar onze praktijk ligt. U kan parkeren ofwel naast het huis ofwel schuin tegenover het huis (voor de elektriciteitscabine). Indien hier geen plaats is, kan u op de hoofdstraat parkeren.

Vanuit Nederland
Vanuit Maastricht neemt u de Cannerweg richting Kanne. U passeert Chateau Neercanne aan de rechterkant, wanneer de Cannerweg overgaat in de Statiestraat. Deze blijft u volgen tot u de brug over rijdt. Wanneer u de brug verlaat en op de rotonde komt, neemt u de tweede afslag, de Jekerstraat in. U rijdt onder de brug door en slaat naar links en dan opnieuw naar links: zo komt u in het Avergat. U rijdt 400 meter totdat u een kleine zijstraat rechts ziet: deze heet nog steeds Avergat, en daar bevindt zich nummer 60. Het tweede witte huis, met een zachtgroene deur, is waar onze praktijk ligt. U kan parkeren ofwel naast het huis ofwel schuin tegenover het huis (voor de elektriciteitscabine). Indien hier geen plaats is, kan u op de hoofdstraat parkeren.

Met openbaar vervoer
Onze praktijk is helaas moeilijk bereikbaar met openbaar vervoer. Vanuit Maastricht kan u de Arriva grensbus 48 nemen naar Kanne Plaats. Vanaf de Statiestraat is het nog 1 km stappen naar De Blauwe Papaver, aan de overkant van de brug. Vanuit België kan u proberen met de bussen van De Lijn. De lijnen 18, 39, 39B en 62 doen Kanne regelmatig aan.

Met welke problemen of klachten kan ik zoal terecht bij jullie?

De therapeut is geen conventioneel arts of apotheker. Dit betekent dat hij wettelijk gezien geen ziektes mag diagnosticeren of behandelen, noch medicijnen mag voorschrijven of verkopen (zie ). De traditionele Tibetaanse diagnose (op basis van de polsslag, urine, tong, etc.) wordt toegepast om subtiele energetische on-evenwichten op te sporen, en de kruiden en behandelingen dienen om deze terug in balans te brengen. Dit gezegd zijnde, biedt De Blauwe Papaver een totaal andere kijk op uw gezondheid aan, en de mogelijkheid om een brede waaier aan problemen en klachten aan te pakken op een zachte, natuurlijke en holistische wijze. We maken geen holle beloftes, we kunnen enkel meegeven dat we ons uiterste best zullen doen om u te helpen. Dit kan ook complementair met reguliere medische behandeling, en in het ideale geval in samenspraak met uw huisarts of specialist.

Kan ik gewoon langskomen bij De Blauwe Papaver om kruiden te kopen, of voor een massage?

Neen. De therapeut is enkel beschikbaar op afspraak. De kruiden en therapiesessies worden gewoonlijk enkel aangeraden na een consultatie, waardoor de behandeling op uw behoeften kan afgestemd worden. Ook wie een cadeaubon heeft ontvangen dient een afspraak te maken, maar in dit geval is een losstaande relaxatiemassage wel mogelijk.

Waaruit bestaat de eerste consultatie juist?

Neem de eerste keer dat u op consultatie komt de volgende in acht, deze maken de diagnose makkelijker. De eerste consultatie duurt ongeveer anderhalf uur, en bestaat uit de volgende onderdelen: (1) het verzamelen van achtergrondinformatie (contactgegevens, medische voorgeschiedenis, medicijnen en supplementen die u neemt), (2) de bepaling van uw “constitutie” of natuurlijke lichaamstype met behulp van een reeks vragen, (3) een uitgebreide traditionele diagnose, en (4) de bespreking van eventuele behandelingen. Als onderdeel van de diagnose leest de therapeut de polsslag, onderzoekt hij uw urinestaal (als u dit heeft meegebracht), kijkt hij grondig naar uw ogen en tong, en drukt hij op specifieke lichaamspunten. Natuurlijk wordt er ook uitgebreid geluisterd naar uw kijk op uw gezondheid. De behandeling bestaat meestal uit voedings- en levensstijlvoorschriften, en het drinken van 1 à 2 kruidenmengsels in de vorm van thee voor een maand of langer. Indien nodig, worden ook therapieën op maat aangeraden.

Hoe moet ik me voorbereiden op een therapiesessie?

U hoeft niets speciaals mee te nemen, behalve contant geld of uw smartphone om te betalen. In het algemeen is het wel aan te raden om comfortabele, losse kleding te dragen en zo weinig mogelijk make-up en sierraden. Enkel het bovenlichaam dient vrij gemaakt te worden, waarbij vrouwen de bh kunnen aanhouden. Het is niet bevorderlijk om onmiddellijk na de therapiesessie een douche of bad te nemen, dit doet u beter de volgende dag. Afhankelijk van de therapie kan u zich ook aan het volgende verwachten: olie in het haar, op het hoofd en huid (kunyé en hormé), een ronde zuigafdruk die enkele dagen zichtbaar blijft (cupping), een tijdelijk gevoel van moeheid, en natuurlijk relaxatie en verbetering van uw klachten!

Hoe vaak moet ik terugkomen voor ik van mijn klachten af ben?

Dit is moeilijk te voorspellen. In de meeste gevallen is het aangeraden om een maand na de eerste consultatie opnieuw een afspraak te maken voor een opvolgingsgesprek. Therapeut en cliënt kunnen dan samen de vooruitgang evalueren en de behandeling bijsturen indien nodig. Logischerwijze kan de opvolging van langdurige, chronische klachten langer duren dan acute problemen. Ook in geval van therapieën is het meestal vereist om de behandeling enkele keren te herhalen voor een optimaal resultaat.

Waar komen jullie kruiden vandaan?

We kopen onze kruiden aan via betrouwbare Europese leveranciers en met oog voor kwaliteitscontrole certificaten, en respecteren zoveel mogelijk ecologische en duurzame oogst-, teelt- en handelspraktijken (Bio-, FairTrade, en/of FairWild). Een klein aantal van onze kruiden oogsten we zelf uit het wild in de nabije omgeving, of halen we rechtstreeks uit onze tuin. Het is helaas (nog) niet mogelijk om alle planten die we nodig hebben biologisch en fair te vinden op de markt, maar we doen ons best.

Wat is de beste bereidingswijze voor de kruidenthee van De Blauwe Papaver?

De juiste bereidingswijze van uw kruidenthee en ook het tijdstip waarop u de thee dient te drinken hangt af van uw specifieke gezondheidssituatie en klachten. Volg de suggesties van de therapeut nauwgezet op voor het beste resultaat. In het algemeen is het belangrijk om de kruiden zeker lang genoeg te laten trekken in het hete water – het beste 10 minuten – alvorens te drinken.

Kan ik mijn reguliere geneesmiddelen blijven nemen als ik kruidenthee drink van De Blauwe Papaver?

De therapeut zal nooit het nemen van reguliere geneesmiddelen afraden of beïnvloeden zonder overleg met uw huisarts of specialist (zie ). Hij zal wel potentiële interacties tussen uw geneesmiddelen en kruiden opsporen in zoverre dat mogelijk is, en de effecten hiervan trachten te beperken. In het algemeen is de kans op dit soort neveneffecten echter klein, aangezien de meeste kruiden verkocht door De Blauwe Papaver vaak voorkomende voedingsmiddelen zijn. Wel raden we aan om de kruidenthee niet tegelijkertijd in te nemen met uw medicijnen: laat minstens een uur tijd tussen het drinken van de kruidenthee en uw pillen.

Worden consultaties en behandelingen terugbetaald door de ziekenkas?

Dit is helaas meestal niet het geval, maar vraag het voor de zekerheid toch eens na bij uw ziekenkas. In België zijn “(alternatief) therapeut” en “herborist” geen erkende paramedische beroepen, noch wettelijk beschermde titels. Dit is bijvoorbeeld wel het geval in Duitsland en Zwitserland. Tibetaanse (of Chinese of Indische) geneeskunde is ook niet erkend, terwijl er wel regels bestaan voor alternatieve geneeswijzen zoals acupunctuur en homeopathie. Organisaties zoals de Vlaamse Herboristen Vereniging ijveren ervoor deze gebrekkige wettelijke situatie aan te pakken, mede door de erkenning van herborist als beroep.

Welke opleiding heeft de therapeut achter de rug?

Dr. Jan M. A. van der Valk studeerde eerst vijf jaar biologie (KULeuven, 2005-2010, Magna Cum Laude). Tijdens zijn bachelor legde hij de nadruk op biochemie, om de wetten van de levende natuur op de kleinste schaal beter te begrijpen. In de master biologie verbreedde Jan zijn kijk met een focus op ecologie en evolutie, en zag hij het belang van historische en socioculturele invloeden op onze aarde steeds meer in door keuzevakken zoals natuurbeheer en archeologie. Jan versterkte zijn passie voor planten, en ontdekte de diepe samenhang tussen natuur en cultuur en de waarde van traditionele ecologische en medische wijsheid tijdens een tweede master in de etno-botanie (University of Kent, Canterbury, 2011-2012, Distinction). Zijn masterthesis etno-botanie onderzocht de kwaliteit van Chinese kruiden verkrijgbaar in Engeland, in samenwerking met het befaamde Kew Gardens te Londen. Vlak daarna verkreeg hij een onderzoeksbeurs voor een doctoraat in de antropologie (2012-2016), en een deeltijdse positie als assistent-lesgever aan dezelfde universiteit in Canterbury. Zijn doctoraatsthesis analyseerde het hele productieproces van Tibetaanse geneesmiddelen, van plant tot pil. Hiervoor verbleef Jan een half jaar in de Indische Himalaya, en werkte hij samen met twee belangrijke producenten van Tibetaanse kruidenformules: Men-Tsee-Khang (Dharamsala, India) en PADMA (Zwitserland). Jan was zodanig onder de indruk van Tibetaanse geneeskunde dat hij het niet enkel wou bestuderen maar ook wou uitoefenen, om mensen op een directe manier te kunnen helpen. Parallel met zijn doctoraat volgde hij een driejarige cursus Tibetaanse geneeskunde, gegeven door de eminente traditionele geneesheer Pasang Yonten Arya (Tibetan Medicine Education Center). Sindsdien blijft Jan zich verder bekwamen in praktische en geavanceerde aspecten van Tibetaanse geneeskunde onder begeleiding van zijn leraar. Hij zet ook zijn academische carrière verder als deeltijds wetenschappelijk onderzoeker (Universiteit Wenen, 2018-2021), in een project dat de werking van geneeskrachtige ingrediënten wil analyseren en begrijpen vanuit het perspectief van Tibetaanse geneeskunde en in boeddhistische rituelen. Surf naar Jan’s Academia voor een lijst van zijn wetenschappelijke publicaties.

Events

2020

2019

2018

2017

Disclaimer

Richtlijnen

Contact